Thạch tùng răng cưa có điều trị bệnh Alzheimer như lời đồn ?

Tham vấn y khoa :

Gần đây một loại cây có tên gọi Thạch tùng răng cưa được khá nhiều trang báo đăng tải với rất nhiều tác dụng và lợi ích cho sức khỏe; vậy thực hư công dụng của loại cây này là như thế nào? bài viết này caythuoc.org sẽ cùng các bạn tìm hiểu.

Tên khác: Cây chân sói.
Tên khoa học: Huperzia serrata (Thunb.) (1)
Họ: Thạch tùng.

Mô tả

Thân: Là dạng cây thân thảo, mọc thấp dưới mặt đất và thường chỉ cao khoảng 40cm ~ 50cm, thân mọc thẳng và hầu như không phân nhánh. Trên thân cây có những vẩy màu trắng xếp lên nhau nhìn gần giống với chân con chó sói; có lẽ chính vì vậy mà loài cây này còn được dân gian gọi là cây chân sói.
Lá: Lá nhọn, có nhiều răng cưa sắc, lá mọc lên ngay từ thân chính của cây và hầu như không có cuống.

Lưu ý: Cây này khác với cây thông đất mặc dù thông đất cũng thuộc họ thạch tùng răng cưa, một số báo nói cây này và cây thông đất là một; thông tin không chính xác. Mời bạn tham khảo thêm thông tin tại bài viết sau để thấy được sự khác biệt: Cây thông đất điều trị bệnh teo não – Alzheimer, phục hồi trí nhớ

Lá hoa cây chân sói

Cây thạch tùng răng cưa mọc ở đâu ?

Được biết đây là loại thảo dược quý hiếm bởi vì cây chỉ mọc ở những ngọn núi có độ cao cực lớn từ 1000 mét trở lên. Vì vậy ở nước ta không có nhiều nơi tìm thấy loài cây này, hiện mới thấy cây chân sói mọc ở vùng núi Lang Biang của Lâm Đồng, đỉnh Bà Nà Đà Nẵng, đỉnh núi Phanxipang Lào Cai. Cũng chính vì thế mà giá bán vị thuốc này được cho là có giá bán rất đắt đỏ.

Bộ phận dùng làm thuốc: Toàn cây tươi hoặc khô.

Các nghiên cứu khoa học

Xác định chủng nấm từ lá thạch tùng răng cưa dùng trong điều trị Alzheimer: Một chủng nấm nội sinh LF70 đã được phân lập từ lá của cây chân sói Huperzia serrata mà theo các nhà nghiên cứu thì Chủng nấm này có thể tạo ra Huperzine A (HupA) với hoạt tính cải thiện khả năng dẫn truyền thần kinh. Nhóm nghiên cứu đánh giá đây là một phương pháp thay thế đầy hứa hẹn để sản xuất HupA, được sử dụng trong điều trị bệnh Alzheimer và ngăn ngừa thoái hóa trí nhớ (3).

Thạch tùng răng cưa vị thuốc đầy triển vọng ở Ấn Độ: Tại Ấn Độ dựa vào các kết quả nghiên cứu và truyền thống sử dụng vị thuốc này tại Trung Quốc và Châu Âu, nhóm các nhà nghiên cứu tại Ấn Độ đánh giá thạch tùng răng cưa và các loài có cùng họ với nó là một trong những loại thảo dược tiềm năng và có thể được nghiên cứu kỹ hơn để đánh giá về tính chất và tiềm năng dược liệu (5).

Cây thạch tùng răng cưa khô

Tính vị

Theo đông y, thạch tùng răng cưa có vị đắng và ngọt nhẹ, tính bình.

Công dụng của cây thạch tùng răng cưa

1. Theo kinh nghiệm dân gian

Viện y học bản địa Việt Nam có lấy nguồn từ cuốn sách “Từ điển cây thuốc Việt Nam” quyển 2 của Võ Văn Chi (2), loài cây này có một số công dụng sau:

Điều trị bệnh trĩ
Đi cầu ra máu
Tiểu ra máu
Điều trị chấn thương, sưng đau
Mụn đầu đinh

2. Theo y học hiện đại

Điều trị bệnh Alzheimer: Tại Trung Quốc từ lâu cây chân sói đã là thành phần chính trong bài thuốc Qiancengta điều trị bệnh tâm thần phân liệt. Năm 1980 Trung Quốc nghiên cứu xác định hoạt chất acetylcholine esterase trong cây thạch tùng răng cưa có công dụng ức chế bệnh Alzheimer và cải thiện trí nhớ (4).

Cách dùng làm thuốc

Chưa có hướng dẫn cụ thể nào về cách dùng cây thạch tùng răng cưa dùng trong điều trị bệnh Alzheimer, kinh nghiệm dân gian chỉ thấy ghi chép cách dùng điều trị một số chứng bệnh như đại tiện ra máu, bệnh trĩ, nhọt độc… Tuy nhiên dựa theo những kết quả nghiên cứu rất khả quan của giới khoa học các nước trên thế giới ta có thể áp dụng sử dụng vị thuốc này để cải thiện trí nhớ và hỗ trợ điều trị bệnh Alzheimer.

1. Điều trị bệnh trĩ, đại tiện ra máu, tiểu ra máu

Chuẩn bị: Cây khô 6g – 8g
Thực hiện: Cây thuốc đen rửa sạch, đun với 500ml nước, đun cạn lấy 300ml nước chia làm 2 lần uống trong ngày. Nếu có là tươi dùng lá tươi giá nát đắp hậu môn ở những người bị trĩ.

2. Điều trị chấn thương, nhọt đầu đinh

Chuẩn bị: Một nắm thân lá tươi
Thực hiện: Cây tươi giã nát đắp vào nơi bị chấn thương, bầm tím và nhọt độc.

3. Cải thiện trí nhớ, hỗ trợ điều trị bệnh Alzheimer

Chuẩn bị: Thạch tùng răng cưa khô 6g, nước sôi 500ml, bình giữ nhiệt 01 cái
Thực hiện: Đem rửa qua nước sạch một lần, bỏ cây thuốc vào bình và tráng qua nước sôi một lần, chế thêm khoảng 350ml nước sôi vào bình, đậy kín nắp và ủ trong thời gian khoảng 20 phút là dùng được.
Sử dụng: Nước hãm uống thay nước hàng ngày như một loại trà.

Giá bán cây thạch tùng răng cưa

Do đặc điểm rất hiếm nên giá bán vị thuốc này hiện nay khá cao, được biết trên thị trường hiện nay giá bán cây thạch tùng răng cưa xuất xứ Đà Lạt hiện nay có giá bán khoảng 800.000đ/kg cây khô.

Ngoài ra báo tuổi trẻ còn thông tin; có thời gian loại thảo dược này được thương lái xuất sang Đài Loan với giá bán tới 300USD/kg cây khô (6).

Lưu ý

Vị thuốc có phát sinh độc tố nếu dùng với liều cao, vì vậy không sử dụng quá liều quy định.
Thận trọng khi dùng cho phụ nữ mang thai, phụ nữ cho con bú và trẻ nhỏ.