Củ tỏi, vị thuốc đến từ nhà bếp

Từ nhỏ, tôi đã quen với cảnh sáng nào cũng cầm một tô gạo ra vườn, miệng kêu “túc túc” để gọi đàn gà đến ăn. Gắn liền với kỷ niệm ấy là mùi tỏi quen thuộc hàng ngày.

Đó là mỗi buổi sáng, mẹ tôi đập một tép tỏi để xào rau, thơm phức. Rồi tỏi ngâm giấm, tỏi bóp gỏi, không cay mà chua ngọt, giòn ngon. Rồi những khi trời bắt đầu chuyển lạnh (hay thời tiết mưa nắng thất thường), cha lại sai tôi lấy năm bảy tép tỏi giã nát rồi trộn với gạo cho gà ăn. Có lẽ, nhờ thường xuyên ăn gạo trộn tỏi mà đàn gà nhà tôi được ấm bụng, khỏe mạnh, vượt qua những đợt cúm hàng năm.

Đó còn là cái cảnh mỗi khi bị bệnh, mẹ tôi bắt nằm trên sạp cho mấy đứa em kềm tay kềm chân lại, đợi bà đập tép tỏi bỏ vào chung dầu lửa rồi đè ra nặn, cạo, giựt… cho gió mau ra! (mặc cho mùi tỏi bốc lên hôi rình còn tôi thì giãy giụa, kêu la trối chết).

Thế đấy, củ tỏi thân thuộc tự bao giờ!. Nực cười hơn, có một dạo cả người lớn lẫn trẻ con ở quê tôi còn truyền nhau rằng: đem củ tỏi theo bên người thì sẽ không bị bỏ bùa. Một thời trẻ thơ, chúng tôi đều tin răm rắp như thế. Vậy nên, trong cặp đứa nào cũng có giấu hai ba tép tỏi!

• Tham khảo: Ăn nhiều tỏi giúp cải thiện trí nhớ và giúp não thông minh hơn

Củ tỏi

Những công dụng của củ tỏi

Tỏi có tên khoa học là Allium sativum, thuộc họ Hành: Alliaceae (1).

Từ lâu, củ tỏi đã được sử dụng như một loại kháng sinh tự nhiên (nhờ chứa iốt và selen). Theo đó, ăn tỏi thường xuyên giúp:

• tăng cường hệ miễn dịch,
• làm chậm lão hóa
• phòngngừa ung thư.

Ngoài ra, việc ăn tỏi thường xuyên còn giúp:

• cơ thể mạnh khỏe hơn
• ngăn ngừa các bệnh do oxy hóa
• bệnh cơ tim
• cao huyết áp
• thiếu máu
• máu nhiễm mỡ (2).

Cách dùng củ tỏi làm thuốc

Theo y học cổ truyền, củ tỏi được dùng trong các trường hợp như:

– Điều trị ho kéo dài từng cơn: lấy 200 ml nước, nấu cho sôi rồi để 60 g đường trắng vào, khuấy cho đường tan thì tắt. Sau đó, lấy khoảng 16 g tỏi, lột vỏ, giã nát rồi đổ nước đường vào, ngâm trong 24 giờ. Kế đến, vớt và lọc bỏ bã, chỉ lấy nước uống (mỗi ngày uống 3 lần, mỗi lần uống 10 ml) (2).

– Điều trị cảm cúm, sốt truyền nhiễm: lấy tỏi bóc vỏ, giã nát rồi vắt lấy nước uống (mỗi ngày khoảng 10 ml nước ép) (3). Lưu ý, vì nước ép tỏi tươi khá hăng và hôi nên các bạn cần chuẩn bị sẵn một ít nước để uống thêm ngay sau đó, giúp giã bớt vị cay hăng của nó.

– Điều trị âm đạo lở ngứa, bệnh do Trichomonas: Củ tỏi có tác dụng kháng khuẩn rất mạnh nên có thể dùng trong điều trị lở ngứa âm đạo. Cách dùng: lấy 120 g củ tỏi, lột bỏ vỏ, giã nhỏ rồi ngâm trong 2 lít nước. Sau đó, lấy nước này để thụt rửa âm đạo (3).

– Điều trị mụn lở, đơn sưng: lấy củ tỏi lột vỏ rồi giã chung với quả bí đao (quả non càng tốt vì bí đao có tính mát), sau đó đắp lên vùng da bị sưng, lở. Nếu không dùng cách này, các bạn cũng có thể lấy củ tỏi giã nát rồi trộn với dầu mè (một lượng vừa đủ) và đắp lên da (2) (3).

– Điều trị viêm họng: Có nhiều cách để làm giảm viêm họng. Với tỏi, các bạn có thể lấy lá tỏi và lá mướp giã nát rồi vắt lấy nước uống (3).

– Điều trị bong gân, trật khớp: lấy 1 củ tỏi giã nát với 30 g lá và hoa vòi voi, sau đó cho thêm 10 g muối ăn, trộn đều và đắp lên chỗ bị sưng do bong gân (nên dùng vải hay miếng gạc để cố định lại) (3).

– Giúp cường dương, ích thận: Theo y học cổ truyền, ăn tỏi và hẹ với thịt dê trắng (400 g tái) sẽ giúp tăng cường sinh lý. Tuy nhiên, nên ăn thường xuyên món này để thấy hiệu quả (3 ngày ăn một lần) (3).

• Tham khảo: Hoa Tam Thất điều trị bệnh mất ngủ và tốt cho tim mạch

Lưu ý

– Trong làm đẹp: Có thông tin cho rằng các chị em dùng tỏi giã nát rồi chấm nhỏ lên đầu nốt rùi (khoảng vài ngày liên tiếp như thế) thì nốt rùi sẽ bong tróc. Tuy nhiên, cách làm này không mang lại hiệu quả vì sẽ gây bỏng da (mặc dù việc chấm tỏi nát sẽ làm bong tróc một lớp da có nốt rùi nhưng sau một thời gian, nốt rùi ấy vẫn sẽ mọc lại, nếu không khéo còn bị viêm nhiễm và bị sẹo).

– Trong lựa chọn: Theo các kết quả nghiên cứu thì củ tỏi có vỏ màu tía có tác dụng diệt khuẩn mạnh hơn củ tỏi có vỏ trắng ngà (1).

– Trong sử dụng: Không nên ăn quá nhiều tỏi (quá 10 g/ người/ ngày) vì sẽ dễ gây nóng trong, hôi miệng, hôi nách, nổi mụn… Không ăn tỏi đã bị phi khét và tỏi bị nấm mốc (tỏi mua về để dùng dần rất dễ bị nấm mốc). Ngoài ra, cần chọn nguồn tỏi an toàn (như tỏi Lý Sơn, tỏi Phan Rang…) vì hiện nay, tỏi Trung Quốc kém chất lượng đã chiếm lĩnh thị trường. Bạn tôi ở Sơn Đông (Trung Quốc) thi thoảng còn nghe bên ấy rêu rao: “Thế giới nói tới tỏi thì phải hỏi Trung Quốc. Trung Quốc nói tới tỏi thì phải hỏi Sơn Đông”.

– Đối tượng: Phụ nữ mang thai và những người bị bệnh về mắt, về gan nên tránh ăn tỏi. Ngoài ra, những người bị nóng trong người cũng không nên ăn nhiều tỏi.